محمد باقر نوبخت در دوم فروردین سال ۱۳۳۲ در رشت زاده شد. پدربزرگ او آیت‌الله حاج شیخ ابوالقاسم حجتی از مجتهدین ساکن قم و دایی وی حجت الاسلام و المسلمین حسن حجتی از واعظ سرشناس و مبارز دهه سی و از دوستان و همفکران امام موسی صدر و شهید مصطفی خمینی بود.
نوبخت، تحصیلات ابتدایی تا عالی را در شهر رشت گذراند . در سال ۱۳۵1 دیپلم ریاضی را ازدبیرستان شاهپور (شهید بهشتی) و در سال 1354 از مدرسه عالی بازرگانی (دانشگاه گیلان) موفق به اخذ دانشنامه لیسانس گردید.
با اتمام تحصیلات تکمیلی در سال ۱۳۷۷ از دانشگاه آزاد اسلامی تهران مدرک دکترای تخصصی Ph.Dدررشته مدیریت و در سال ۲۰۰۵ از دانشگاه پیسلی اسکاتلند(paisley-uk) در رشته اقتصاد مدرک دکترا Ph.Dرا اخذ نمود.
وی همچنین در سال ۲۰۰۱ با شرکت در دوره «توسعه اقتصادی» گواهینامه آن را از مرکز CASIN در ژنو سوئیس دریافت داشت.
آغاز فعالیت اجتماعی نوبخت در دهه سوم زندگی او بود که با تدریس ریاضی در کلاس‌ها، مدیریت بزرگترین دبیرستان گیلان(شهید بهشتی)، ریاست آموزش و پرورش ناحیه ۲ رشت و اداره کل آموزش و پرورش استان باختران (کرمانشاه) در دوران دفاع مقدس، شروع و استمرار یافت. پس از آن در ادوار سوم تا ششم مجلس شورای اسلامی، طی چهار دوره متوالی در مرحله اول انتخابات با بیشترین آرای مردم به عنوان نماینده رشت برگزیده شد.
در این ۱۶ سال، عضو و سخنگوی کمیسیون‌های اقتصادی و برنامه و بودجه مجلس، ناظر شورای پول و اعتبار،رئیس مجمع فرهنگیان مجلس و در دوره پنجم سخنگو و عضو هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی بود.
وی همچنین از سال 1378 تاکنون دبیرکل حزب اعتدال و توسعه بوده است.
دکتر نوبخت طی سالهای 1392 – 1384 معاون پژوهش های اقتصادی مرکز تحقیقات استراتژیک و پژوهشکده تحقیقات راهبردی مجمع تشخیص مصلحت نظام بود که در کنار فعالیت های پژوهشی و طراحی الگوی مطلوب توسعه ایرانی اسلامی و تألیف کتاب های آموزشی در دوره های کارشناسی ارشد و دکتری در دانشگاه شهید بهشتی و واحد علوم و تحقیقات مشغول بود.
از سال ۱۳۹۲ ابتدا معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس‌جمهوروهمزمان سرپرستی معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس‌جمهور را عهده دار گردید و پس از ادغام دو معاونت مذکور و احیای سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی به ریاست این سازمان منصوب شد. در سال ۱۳۹۵ با تشکیل مجدد سازمان برنامه و بودجه کشور، مسئولیت این سازمان به وی تفویض گردید که این مسئولیت در کابینه دوازدهم نیز مجدداً به نوبخت واگذار شد.
از ویژگی‌های دوره (۱۳۹۶ – ۱۳۹۲) علاوه بر احیای سازمان و تدوین برنامه ششم توسعه، نظم‌بخشی به ارائه بودجه‌های متوالی به مجلس، پشتیبانی مالی از طرح تحول سلامت، ترمیم بیش از نرخ تورم حقوق شاغلین و بازنشستگان، افزایش بیش از سه برابری مستمری خانواده‌های تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی، نظارت مستمر بر طرح‌های عمرانی اولویت‌دار، اتصال مرکز چهار استان به شبکه ریلی کشور و نیز کاهش چشمگیر نرخ تورم و افزایش رشد اقتصادی به گزارش بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول است.
از سال ۱۳۹۷ و بعد از خروج یکجانبه آمریکا از برجام و بازگشت تحریم‌های نفتی و بانکی علیه ایران که منجر به کاهش شدید درآمد‌های ارزی و نهایتاً افت رشد اقتصادی، افزایش قیمت ارز و نرخ تورم گردید، سازمان برنامه و بودجه با تهیه برنامه ویژه مقابله با تحریم که با شیوع پاندمی کرونا و خسارات گسترده سیل و زلزله همراه بود، تلاش کرد با اجرای سیاست اولویت اعتبارات جاری به حقوق و دستمزد و اولویت اعتبارات عمرانی به طرح‌های قابل اتمام، ضمن افزایش حقوق شاغلین از جمله فرهنگیان، کادر درمان و متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان و افزایش مستمری خانوار‌های تحت پوشش نهاد‌های حمایتی تا حد زیادی نسبت به جبران کاهش قدرت خرید آن‌ها در شرایط سخت تحریم اقدام نماید.
این سیاست با اعلام رضایت خاص تشکل‌های بازنشستگی همراه بود. همچنین تخصیص اعتبارات طرح‌های عمرانی قابل اتمام، موجب بهره برداری از هزاران تخت بیمارستانی و کلاس درسی (با همکاری خیرین مدرسه ساز) ،هزاران کیلومتر راه و راه‌آهن، و اتمام ده‌ها سد و طرح‌های آبرسانی تا سال ۱۴۰۰ گردید.
در این دوره بیش از ۱۲۰ هزار واحد مسکونی برای محرومین ساخته و تحویل آن‌ها شد.و همچنین با هدف تأمین درخواست های مکرر تشکل های فرهنگی و بازنشستگی لوایح رتبه بندی معلمان و متناسب سازی حقوق بازنشستگان با شاغلین به میزان 90 درصد تقدیم مجلس شورای اسلامی شد.
آثار علمی و پژوهشی منتشر شده از دکتر نوبخت در کنار سالهای تدریس در دانشگاه شهید بهشتی، واحد علوم و تحقیقات تهران و راهنمایی و مشاوره دها پایان‌نامه دانشجویان تحصیلات تکمیلی، 37 مقاله ISI و ISC و26 جلد کتاب است.
برخی از این کتاب‌ها، همچون «اقتصاد کار»، «الگوهای توسعه» و «روش تحقیق پیشرفته» که مکرراَ از سوی جهاد دانشگاهی تجدید چاپ شده است از کتاب‌های مرجع برای دانشجویان دوره‌های کارشناسی ارشد و دکتری است. همچنین آخرین کتاب آموزشی دکتر نوبخت با عنوان «اقتصاد مهندسی و مدیریت مالی پروژه» در سال ۱۴۰۰ از سوی دانشگاه شهید بهشتی منتشر شده است. دکتر نوبخت در سال 1400 با مرتبه استاد تمامی (پایه 26) از مرکز پژوهش های توسعه وآینده نگری بازنشسته و هم اکنون سردبیر فصلنامه علمی پژوهش های برنامه ریزی و توسعه می باشد.
ثبت دیدگاه